Brecht Evens gestript

30/11/2009


De Belgische striptekenaar en illustrator Brecht Evens heeft De Stripvos gewonnen met zijn album ‘Ergens waar je niet wil zijn’. De prijs wordt door de Vlaamse Onafhankelijke Stripgilde toegekend aan de meest verdienstelijke Nederlandstalige strip van het jaar. 

Brecht Evens studeerde Illustratie aan de Hogeschool Sint-Lucas in Gent. Focus Knack wijdde onlangs in de reeks ‘Generatie Nu’ een volledig artikel aan hem. Hij wordt er ‘de meester van de onhandige dialoog. De man voor wie het gedachtestreepje lijkt uitgevonden’ genoemd. Evens brengt ook geen ‘gewone strips’. Hij is een vernieuwer van het genre doordat hij niet met de typische tekstballonnen en kaders werkt.

Dat zijn stijl in de smaak van kenners valt, was in 2005 al duidelijk. Toen kreeg Brecht Evens al de debuutprijs van de Stripgilde voor zijn ‘Een boodschap uit de ruimte’.


Kind-baerenden man

27/11/2009

Het Historisch Fonds van de Openbare Bibliotheek Brugge bewaart onder signatuur B121 een boekje van 57 bladzijden in 12° getiteld Kind-baerenden man, en gedrukt in 1732 door de Brugse meester-drukker Jacobus Beernaerts. De auteur is Philippus Jongerijcx, afkomstig uit Duinkerke, pastoor te Koolkerke bij Brugge (1693-1700) en voorheen (1664-1693) te Vladslo bij Diksmuide. Het gaat om een exemplaar van de twaalfde uitgave – de eerste verscheen in 1698 – waer by van achter gevoecht is eenighe vermaekelycke liedekens (p.20-57). De fascinerende historie over een man die een kind baart, de vlotte, volkse schrijfstijl en de toegevoegde liedjes verklaren de populariteit van dit werkje.

Kind-baerenden man speelt zich af in Vladslo in 1352. Het is het moraliserende verhaal in dichtvorm over ene Lodewijk Rosseel, die “al te veel hield van zyn keel en al te luttel van zyn vrouw”, meer in de herberg zat dan thuis, en meer geld uitgaf aan drinken en dobbelen dan aan eten voor zijn gezin. Op een dag zoekt zijn vrouw Elizabeth hem in barensnood op in de kroeg. Hij weigert met haar mee te gaan, spot met haar volgens hem geveinsde barenspijn en wenst zelfs dat, als het allemaal zo erg is, hij zelf die pijn zou mogen voelen. Een maand later sterft de vrouw. Kort daarna wordt Rosseel ziek en hij merkt dat zijn rechterdij steeds dikker wordt. In angst en pijn betreurt hij zijn gedrag, en zweert het herbergbezoek af. Na de gestelde tijd wordt uit zijn dij “enen knaepelyken sone” gesneden, die 15 dagen blijft leven en ondertussen “Hansken” gedoopt wordt. Bij zijn overlijden in 1354 wordt Lodewijk Rosseel naast Hansken voor de kerk te Vladslo begraven.

De kern van het verhaal is historisch. De feiten stonden zeker in 1620 genoteerd in het kerkregister van Vladslo, wellicht op basis van een reeds bestaand document. Het kerkarchief van Koekelare bewaart een eensluidende kopie. Het betreft Loonis Rosseel (+17.06.1354), zijn vrouw Elizabeth met wie het echt niet boterde, en de in 1352 “uit zijn dij” geboren Loonis of Loonken. Rosseel aanzag het “schijnkind” als een straffe Gods, een visie die gretig door de Vladslonaren werd opgepikt en de legende was geboren. Zij werd aangedikt tot de proporties van een mirakel, waarbij zelfs de namen in de loop der eeuwen veranderden. Tot lafenis van zijn zonden schonk Loonis Rosseel een stuk grond met eeuwige fondatie aan de kerk van Vladslo. Na zijn dood op 17 juni 1354 werd hij naast zijn vrouw in de kerk begraven. De gebeurtenissen worden door verschillende auteurs naar waarheid vermeld, o.a. door de jezuïet Heribertus Rosweydus in zijn Generale Kerckelijke Historie, II, p. 157 (1622), en in de Flandria Illustrata, deel III, van Antonius Sanderus (1641) en in de Nederlandse vertaling ervan uit 1732.

De legende werd ontraadseld door Dr. Karel de Gheldere, die zich rond 1900 in de materie vastbeet (1). Hij komt tot de conclusie dat de “knaepelyken sone”, geboren uit de dij van Loonis Rosseel, geen baby of zelfs geen (onvolgroeide) foetus was of kon zijn. Het gaat, zo stelt hij na wetenschappelijk onderzoek van de feiten, de legende en gelijkaardige fenomenen, om een eeneiige tweeling (“uniovulaire zwangerschap”) waarvan één van de embryo’s zich in een zeer vroeg stadium innestelt in de andere, daar onvolgroeid afsterft, en bij de geboorte van de levensvatbare andere helft van de tweeling, in het lichaam daarvan aanwezig blijft en er in sommige gevallen door afgestoten wordt.

Niet zonder sarcasme wijst De Gheldere op de “theologanten” die zich de hersenen pijnigden over de vraag of Loonken Rosseel “besmet was met de erfzonde” (neen), en of hij gedoopt moest worden (ja) om gerust te kunnen zijn over zijn lot in het hiernamaals…

In Biekorf  jrg. 106 (2006), p. 5-18, doet L. Van Acker waarheid en gespinsel nog eens uitvoerig uit de doeken.

 (1) Dr. Karel de Gheldere, Eene zonderlinge legende, in : Verslagen en mededeelingen der Koninklijke Vlaamsche Academie voor Taal- en Letterkunde, jrg. 1907. – Gent : A. Siffer, 1907, p. 23-95


Quiztet: ‘Cirque du Freak: The Vampire’s Assistant’

26/11/2009

Cirque du Freak: The Vampire’s Assistant’ is een filmbewerking van de Freakshow trilogie’ van griezelauteur Darren Shan.

Wanneer de tienerjongen Darren Shan met zijn vriend een reizende freakshow (Cirque du Freak) bezoekt, wordt hij door de vampier Larten Crepsley veranderd in een bloeddorstig wezen. Terwijl Darren zijn nieuwe krachten ontdekt wordt hij een belangrijke schakel in de strijd tussen de vampieren en hun tegenstanders die nog gevaarlijker zijn. Vechtend voor zijn leven, moet hij zorgen dat deze strijd zijn laatste restje menselijkheid niet zal opeisen.

Aan Quiztet is een klein quizvraagje verbonden. Het antwoord is in Cabrio te vinden. De vraag van vandaag luidt:


50 jaar Antarctisch Verdrag

25/11/2009

Het Antarctisch Verdrag regelt de internationale relaties ten aanzien van Antarctica, het enige onbewoonde continent. Het verdrag stelt de vrijheid van wetenschappelijk onderzoek vast en verbiedt militaire activiteit op het continent. 12 landen, inclusief de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie, ondertekenden het verdrag.
Dit was de eerste overeenkomst aangaande de vermindering van bewapening tijdens de wapenwedloop van de Koude Oorlog. Het Antarctisch Milieuprotocol, in 1998 aan het verdrag toegevoegd, maakt het bovendien tot minimaal het jaar 2048 onmogelijk om delfstoffen op het continent te exploiteren.

Het hoofdverdrag werd geopend voor ondertekening op 1 december 1959 en officieel bekrachtigd op 23 juni 1961. De oorspronkelijke ondertekenaars waren de 12 landen actief in Antarctica tijdens het Internationaal Geofysisch Jaar van 1957-58.
Het beheer wordt geregeld door de samenkomsten van de consultatieve leden (landen met onderzoeksactiviteiten op Antarctica). Eind 1999 waren er 44 leden (27 consultatieve en 17 toetredende). Onder de consultatieve (stemmende) leden zijn de zeven landen die delen van Antarctica opeisen als nationaal gebied.

Met de klimaatconferentie (in Kopenhagen) voor de deur, zal Antarctica waarschijnlijk een prominente rol spelen. Nergens ter wereld zijn de gevolgen van de ‘Gobal warming’ zo groot en zo duidelijk waar te nemen.


Klara-Muziekprijzen

24/11/2009


Klara stelt elk jaar een lijst samen met 40 absolute aanraders uit het rijke aanbod cd-producties van het voorbije seizoen.  Hieruit worden vijf laureaten gekozen in de categorieën klassiek, jazz, wereldmuziek, beloftevolle jonge vertolker en beste Vlaamse productie.

U bepaalt zelf wie de Publieksprijs 2009 verdient!  Hieronder vind je een lijst met de genomineerde albums.

Klassieke muziek

  1. 18de eeuwse Vlaamse klavecimbelmuziek – Edoardo Torbianelli, piano
  2. Tomaso Albinoni: Sinfonie a cinque, op.2 – Ensemble 415 o.l.v. Chiara Banchini
  3. Johann Sebastian Bach: Hohe Messe – La Petite Bande o.l.v. Sigiswald Kuijken
  4. Johann Sebastian Bach: Vioolconcerto’s – dubbelconcerto’s – Julia Fischer, viool; Academy of St Martin in the Fields
  5. Beethoven – Ravel – Bartok: Werken voor viool en piano – Patricia Kopatchinskaja, viool
  6. Johannes Brahms: vioolconcerto, dubbelconcerto – Vadim Repin, viool
  7. Benjamin Britten: Billy Budd – Gunn, Bostridge, Saks, Davies; LSO o.l.v. Daniel Harding
  8. Anton Bruckner: mis in f – Orchestre des Champs-Elysées o.l.v. Philippe Herreweghe
  9. Chopin – Ligeti – Liszt – Skrjabin: werken voor piano – Yuja Wang, piano
  10. Da Milano: werken voor luit – Hopkinson Smith, renaissanceluit
  11. Debussy – Fauré – Ravel: strijkkwartetten – Quatuor Ebène
  12. Dvorak – Herbert: celloconcerto’s – Gautier Capuçon, cello; Frankfurt Radio Symphony Orchestra o.l.v. Paavo Järvi
  13. Edvard Grieg: cellosonate, Lyrische stukken – Emmanuelle Bertrand, cello; Pascal Amoyel, piano
  14. Georg Friedrich Händel: opera-aria’s – Rolando Villazon, tenor; Gabrieli Players o.l.v. Paul McCreesh
  15. Georg Friedrich Händel: orgelconcerto’s op. 4 – Ottavio Dantone, orgel; Accademia Bizantina
  16. Handel – Dieupart: muziek voor traverso – Les Buffardins
  17. Joseph Haydn: Die Jahreszeiten – Kühmeier, Güra, Gerhaher; Concentus Musicus Wien olv Nikolaus Harnoncourt
  18. Italian music in the Low Countries – Claire Lefilliâtre, sopraan; Marnix De Cat, altus; Han Warmelinck, tenor; Currende o.l.v. Erik Van Nevel
  19. Orlandus Lassus: Cantiones sacrae sex vocum – Collegium Vocale o.l.v. Philippe Herreweghe
  20. Messiaen – Chong: Quatuor pour la fin du temps / Mourning the murder of an Old Banyan Tree – Het Collectief
  21. Wolfgang Amadeus Mozart: Idomeneo – Solisten; RIAS Kammerchor; Freiburger Barockorchester o.l.v. René Jacobs
  22. Mozart – Haydn – Beethoven: pianosonates – Rafal Blechacz, piano
  23. Opium (Mélodies françaises) – Philippe Jaroussky, contratenor; Jérôme Ducros, piano
  24. Poulenc- Debussy: werken voor cello en piano – Jean-Guihen Queyras, cello; Alexandre Tharaud, piano
  25. Giacomo Puccini: Madama Butterfly – Angela Gheorghiu, sopraan; Jonas Kaufmann, tenor; Orchestra e Coro dell’Accademia Nazionale di Santa Cecilia o.l.v. Antonio Pappano
  26. Robert Schumann: vioolsonates 1-3 – Carolin Widmann, viool; Dénes Varjon, piano
  27. Szymanowski – Britten: vioolconcerto’s – Frank Peter Zimmermann, viool; Filharmonisch Orkest van Warschau o.l.v. Antoni Wit
  28. Georg Philipp Telemann: suites voor strijkers – B’Rock
  29. Bart Vanhecke: Close my willing eyes, e.a. – Walpurgis – Het Collectief
  30. Walton – Bloch – Ligeti – Britten: muziek voor cello – Pieter Wispelwey, cello; Sydney Symphony olv Jeffrey Tate

Jazz 

  1. Live Chroma – Erik Vermeulen/ Manolo Cabras/ Marek Patrman
  2. Solos Duos – Pierre Van Dormael, Hervé Samb
  3. Profondo Blu – Alano Gruarin
  4. Sharing Stories On Our Journey – Bart Defoort, Emmanuele Cisi, Ron Van Rossum, Nic Thys, Sebastiaan De Krom
  5. Live at the village Vanguard – Martial Solal

Wereldmuziek 

  1. Doumale – Issa Sow
  2. Gharnati:  En concert – Amina Alaoui
  3. Serenity – Amir Perelman, Djivan Gasparyan
  4. Radio Mindelo. Early Recordings – Cesaria Evora
  5. Seya – Oumou Sangaré

Stemmen kan tot 31 december.
Klik hier voor het stemformulier en alle info op de radio Klara-webstek.


‘Dagboek van een slecht jaar’ van J.M. Coetzee

23/11/2009

Op 7 december 2009 bespreekt de leesgroep van de bib ‘Dagboek van een slecht jaar’ van J.M. Coetzee. Een ouder wordende schrijver werkt aan het boek ‘Uitgesproken meningen’. In een wasserette ontmoet hij Anya, een charmante jonge vrouw. Hij neemt haar aan als typiste. Maar er zit meer achter, denkt ook Alan, de vriend van Anya.
De uitgesproken meningen van de schrijver worden afgewisseld met dagboeknotities van Anya en de auteur zelf. Zo steekt Coetzee op geraffineerde wijze drie verhalen in één.

Lees het boek, schrijf je in voor de leesgroep en discussieer mee!
(Vraag aan de balie naar een exemplaar van het boek.)

Klik hier voor een lijst van alle boeken die al in de leesgroep besproken zijn.

Hoofdbibliotheek Biekorf (Kleine Vergaderzaal)
€ 4 (overschrijven op rek. 280-0478845-90)
Inschrijven: 050 47 24 20 of
valerie.logghe@brugge.be
M.m.v. De Vrienden van de Biekorfbibliotheek vzw


De Oude Doos: ‘Kruistocht in Spijkerbroek’

20/11/2009

In ‘De Oude Doos’ steken boeken die jouw ouders al lazen toen zij nog kinderen waren en die nu nog steeds het lezen waard zijn. ‘Kruistocht in spijkerboek’ (1973) van Thea Beckman is er zo een.

De 15-jarige Dolf komt via een tijdmachine in de Kinderkruistocht van 1212 terecht. 8000 kinderen zijn vanuit Duitsland op weg naar Jeruzalem om de stad te bevrijden van de ongelovige Arabieren. Dolf ontpopt zich als leider en helpt de kinderen tijdens de barre, avontuurlijke tocht. Hij wordt onderweg verliefd op de mooie, sterke Jenne. Uiteindelijk weet hij met hulp van zijn nieuwe vrienden de kinderen voor een vreselijk lot te behoeden.

Ken jij nog een boek van langlang geleden waar jouw ouders maar niet over kunnen ophouden? Laat het ons weten! Misschien steekt die dan wel in de volgende Oude Doos…


“Capoen uit de schuddepanne”…

19/11/2009


“Vrijburgsche oppekoppedopkes, krieken-zuipt-de-koelte-eruit, Brugsche binnen-bestjes en Turksche kwakkelpanne” zijn tot de verbeelding sprekende gerechten die voorkomen op menukaarten uit het Guido Gezellearchief. De collectie bestaat uit een 60-tal soms mooi versierde menukaarten waarvan je er een gedeelte online kunt bekijken.

De feestmaaltijden uit Gezelles tijd waren zeer uitgebreid, tot 12 à 13 gangen toe. Handschriften uit het archief tonen aan dat hij in veel gevallen betrokken was bij het opstellen van de menukaarten. In zijn strijd tegen bastaardwoorden verving hij steevast de Franse benamingen van de gerechten door Vlaamse varianten. Ook het Franse woord “menu” veranderde hij door “weerdschap”, hetgeen maaltijd of banket betekent.


Joseph Haydn: 1732 – 1809

17/11/2009

Joseph Haydn heeft grote invloed gehad op de muziekgeschiedenis.  In zijn vroegste werken was hij nog erg beïnvloed door de barokstijl, maar Haydn ontwikkelde zich tot een ‘classicistisch’ componist en met hem ontwikkelde zich de muziek in het algemeen.  Hij stond aan de basis van de vorming van de vierdelige symfonie en droeg bij aan de ontwikkeling van de sonatevorm.  Hij ontwikkelde het strijkkwartet en gaf het zijn vorm door de vier strijkers op een gelijkwaardig niveau te plaatsen.  Haydn schreef 68 strijkkwartetten en meer dan 100 symfonieën.

Haydn werd geboren in Rohrau op 31 maart 1732.  Hij stamde uit een tamelijk arme Oostenrijkse familie.  Toen hij vijf jaar was nam zijn oom hem mee naar het stadje Hainburg, waar hij naar school ging en muziekles kreeg.  Op achtjarige leeftijd werd hij sopraan in het knapenkoor van de Stephansdom in Wenen.  Daar bleef hij negen jaar, waarvan de laatste vier met zijn broer Michael. Zijn stemwisseling trad namelijk pas zeer laat in.  Hoewel zijn mentor Georg Reuter hem probeerde over te halen zich te laten castreren heeft Joseph, mede op aandringen van zijn vader, geweigerd deze riskante ingreep te ondergaan.  Toen zijn stem veranderde, restte hem niets anders dan ontslag uit het koor.  Hij had al bepaald dat hij componist zou worden, wat zijn ouders afkeurden, zij vonden dat hun zoon meer voor het priesterschap in de wieg was gelegd.   Haydn vestigde zich in Wenen en hield zich met wat losse baantjes in leven, zoals het meespelen in ensembles, het geven van muziekonderricht en het begeleiden van zangers zoals Nicola Porpora.  Deze laatste bracht hem in contact met bekende componisten als Christoph Willibald Gluck en Carl Ditters von Dittersdorf.

Na vier jaar kreeg Haydn in 1755 eindelijk een vaste betrekking als kapelmeester aan het hof van graaf von Morzin in Lukawitz.  In 1761 werd het orkest opgeheven en kwam Haydn naar Eisenstadt, bij vorst Paul I Anton Esterházy.  Als kapelmeester en hofcomponist had hij hier veel werk, want de Esterházy’s waren grote cultuurliefhebbers.  Haydn heeft dan ook vele werken geschreven voor het vorstelijk orkest.  Hoewel Haydn weinig in contact stond met grote muziekcentra als Wenen, verwierf hij toch faam door de vele gasten die bij de vorst op bezoek kwamen.  Tussen circa 1765 en 1775 benoemt men zijn werk met “Sturm und Drang”: het zit vol met snel afwisselende akkoorden, abrupte wisselingen en mineurharmonieën.

Tijdens zijn verblijf bij de Esterházy’s schreef Haydn een zeer groot aantal werken waaronder pianowerken, liederen en 24 opera’s.  In 1790 ging Haydn naar Londen.  Daar schreef hij de laatste 12 van zijn 106 symfonieën.

In 1795 keerde hij definitief terug naar Wenen.  Daar hield hij zich tot zijn dood in 1809 vooral bezig met religieuze muziek.  Vele missen en twee oratoria, Die Schöpfung en Die Jahreszeiten heeft hij daar geschreven.  Deze werken waren zijn laatste en getuigden nog van een geweldige scheppingskracht.

Vrijdag 27 november kun je in het concertgebouw genieten van Haydn’s werk.  La Petite Bande o.l.v. Sigiswald Kuijken en het koor Ex Tempore brengen er volgende stukken:
– Motetbewerkingen uit het oratorium Applausus Hob.XXIVa:6
Symfonie nr. 26 in d, Hob.I:26 ‘Lamentatio’
Missa in tempore belli Hob.XXII:9 ‘Paukenmesse’

Meer info over het concert vind je op de website www.concertgebouw.be.  Voor deze en andere werken van Joseph Haydn kun je natuurlijk ook terecht in de muziekafdeling van de bibliotheek.


Prijswinnaars

16/11/2009

Literaire en andere prijzen zijn nogal vaak een goede indicatie voor wie op zoek is naar een goed boek. De voorbije dagen, weken en maanden zijn er weer enkele van die prijzen uitgereikt. Zonder volledig te willen zijn, een overzicht.

Neil Gaiman heeft met zijn boek ‘Het kerkhof’ dit jaar zowel de Locus Award als de Hugo Award gewonnen. De Hugo Award is een prijs die sinds 1953 elk jaar uitgereikt wordt voor de beste sciencefiction- of fantasyverhalen. De prijs is vernoemd naar Hugo Gernsback (1884-1967), een SF-pionier die het tijdschrift ‘Amazing Stories’ oprichtte.
De andere prijs, de Locus Award, wordt sinds 1971 uitgereikt door het Amerikaanse tijdschrift Locus voor sciencefiction-, fantasy- en horrorwerken. De award wordt toegewezen op basis van de stemmen van de lezers van het blad.

De NS Publieksprijs voor het Nederlandse boek ging dit jaar naar Herman Koch met ‘Het diner’. De prijs is een initiatief van de Stichting CPNB (Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek). Van 1987 tot 1992 was het een oeuvreprijs, daarna werd de prijs toegekend aan één enkel boek. In 2002 werd het reglement aangepast zodat alleen oorspronkelijk Nederlandstalige boeken nog de prijs konden winnen. Van 1992 tot 2000 heette de prijs de ‘Trouw Publieksprijs’. Sinds 2001 is NS (Nederlandse Spoorwegen) sponsor en de prijs werd omgedoopt tot ‘NS Publieksprijs’.

Guido Eekhaut won op 31 oktober (aan het begin van de Boekenbeurs in Antwerpen) de Hercule Poirot-prijs voor de beste Vlaamse misdaadroman met ‘Absint’. De bedoeling van de prijs, een initiatief van Knack, is de Vlaamse misdaadauteurs te ondersteunen. Een jury maakt een keuze uit de Vlaamse misdaadromans die beschikbaar zijn op de Boekenbeurs van het jaar waarin de prijs wordt uitgereikt en voor het eerst verschenen sinds de Boekenbeurs van het jaar daarvoor.

Elk jaar reikt de Académie Goncourt één van de belangrijkste Franse literatuurprijzen uit, de Prix Goncourt. Marie NDiaye prijkt daar met ‘Trois femmes puissantes’ als winnaar van 2009 op de erelijst. De prijs wordt toegekend aan het “verbeeldingsvolste proza”. De auteur wint amper tien euro, maar het commercieel succes nadien is weergaloos door de verkoop van honderdduizenden boeken, inclusief de baten van de vertaalrechten.

Hoewel hij zichzelf kansloos achtte (omdat hij zijn boek te goed vond voor deze jury), ging de AKO-prijs toch naar Erwin Mortier met Godenslaap’. De jury, dit keer onder leiding van Guy Verhofstadt, kiest uit Nederlandstalige boeken die door uitgevers voor deze prijs zijn ingezonden. De boeken dienen verschenen te zijn tussen 1 juli van het jaar waarin de prijs wordt uitgereikt en 1 juli van het voorgaande jaar. Het gaat daarbij zowel over boeken die behoren tot de categorie ‘literair verhalend proza voor volwassenen’ als over boeken uit de categorie non-fictie (reisverhalen, biografieën en essaybundels) die zich onderschieden door hun literaire kwaliteit. Aan de prijs is ook een bedrag van 50.000 euro gekoppeld.

Wie de Diamanten Kogel, de Vlaamse juryprijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek, krijgt, is nog niet bekend. Het zal de achtste keer zijn dat de prijs wordt uitgereikt.  Dit jaar boog een jury zich over 67 ingezonden boeken die voor het eerst verschenen in de periode juni 2008-juni 2009. Op dinsdag 24 november wordt de winnaar bekendgemaakt. De Diamanten Kogel is een initiatief van het Genootschap van Vlaamse Misdaadauteurs.